بررسی آیپد پرو 2021 اپل

تمام نسل‌های آیپد پرو همواره سخت‌افزار قدرتمندی را در بطن خود داشته‌اند؛ سخت‌افزاری که هیچ‌گاه آن‌طور که باید از سوی نرم‌افزار به چالش گرفته نمی‌شد؛ اما مدل‌‌‌های ۲۰۲۱ آیپد پرو این اختلاف را به اوج رسانده‌اند. تراشه‌ی تحسین‌برانگیز M1 که پیش‌تر به مک‌بوک پرو، مک‌بوک ایر، مک‌مینی و آیمک قدرت بخشیده بود، اکنون در دل تبلت‌هایی قرار گرفته است که ضخامتشان به‌سختی از ۶ میلی‌متر تجاوز می‌کند!

آیپد پرو ۲۰۲۱ در کنار تراشه‌ی M1، اکنون امکان برقراری اتصال 5G را نیز دراختیار کاربر می‌دهد و مدل ۱۲٫۹ اینچی‌اش از همان فناوری به‌کاررفته در نمایشگر ۵ هزار دلاری Pro Display XDR برای دستیابی به روشنایی فوق‌العاده‌ی ۱۶۰۰ نیتی و کنتراست بسیار بالا استفاده می‌کند؛ اما آیا آیپد پرو ۲۰۲۱ با ویژگی‌های جدیدش می‌تواند به‌صورت کامل نیاز کاربر به کامپیوتر را مرتفع سازد؟ آیا شعار «کامپیوتر بعدی شما، کامپیوتر نیست» این بار رنگ و بوی حقیقت به خود می‌گیرد؟

طراحی و کیفیت ساخت آیپد پرو 2021

اپل سال ۲۰۱۸ با الهام‌گرفتن از زبان طراحی مدرن آیفون، آیپد پرو را زیر تیغ جراحی برد و نسل سوم تبلت حرفه‌ای خود را با ظاهری مسحورکننده روانه‌ی بازار کرد. بازطراحی آیپد پرو به مهندسان اپل اجازه داد تا از ابعاد فیزیکی هر دو مدل آیپد پرو بکاهند و حتی بر قطر نمایشگر مدل کوچک‌تر ۰٫۵ اینچ بیافزایند. اپل در زبان طراحی نسل چهارم تبلت محبوبش، صرف‌نظر از جایگزینی دوربین تکی با ماژولی سه‌گانه، هیچ تغییر ظاهری دیگری به‌وجود نیاورد، امروز نسل پنجم آیپد پرو نیز همان کالبد نسل گذشته را دارد؛ البته اکنون به‌دلیل اضافه‌شدن فناوری Mini-LED، آیپد پرو ۱۲٫۹ اینچی ۲۰۲۱ حدود ۴۱ گرم سنگین‌تر و ۰٫۵ میلی‌متر قطورتر است.

با کاهش ضخامت حاشیه‌های اطراف نمایشگر و حذف کلید Home از آیپد پرو، ژست‌های حرکتی آیفون به‌دنیای تبلت‌های اپل نیز راه یافتند و حسگر اثر انگشت نیز جای خود را به ماژول تشخیص چهره‌ی Face ID‌ داد. خوشبختانه با‌توجه‌به ماهیت تبلت‌ها و لزوم وجود اندکی حاشیه اطراف صفحه‌نمایش برای سهولت کار با آن‌ها، از بریدگی نمایشگر در آیپد پرو 2020 خبری نیست و دورتادور صفحه‌نمایش را حاشیه‌ی مشکی و باریکی در انحصار خود دارد. بدین‌ترتیب، کاربر برعکس آنچه هم‌اکنون در دنیای گوشی‌ هوشمند رواج دارد، هیچ مانعی بر سر غوطه‌وری درون محتوای بصری پیش‌رویش نخواهد دید.

ابعاد بزرگ تبلت‌ها باعث می‌شود انتخاب نسبت تصویر صحیح در مرحله‌ی طراحی ازلحاظ ارگونومی و سهولت کار با آن‌ها به امری حیاتی تبدیل شود. درحالی‌که محصولاتی همچون گلکسی تب S7 پلاس و مدیاپد پرو، باتوجه‌به نسبت ۱۶:۱۰ نمایشگرشان، تجربه‌ی کاربری چندان جالبی را در حالت پرتره ارائه نمی‌دهند، نسبت تصویر ۴:۳ آیپد پرو ۲۰۲۰ برای این کاربری بسیار ایدئال به‌نظر می‌رسد؛ هرچند که ما نسخه‌ی ۱۱ اینچی آیپد پرو را بسیار ارگونومیک‌تر از نسخه‌ی ۱۲٫۹ اینچی می‌دانیم.

آیپد پرو 2021 مانند دو نسل قبلی از بدنه‌‌ی آلومینیومی یکپارچه با لبه‌های تخت و گونایی بهره می‌برد؛ طرحی که بیش‌از هرچیز ما را به یاد گوشی هوشمند خاطره‌انگیز آیفون 5 می‌اندازد. نگارنده‌ی بررسی، حس‌وحال بدنه‌ی فلزی آیپد پرو را تحسین می‌کند؛ اما متأسفانه از گوشه‌وکنار خبر می‌رسد که طراحان اپل روی نسل آتی آیپد پرو با بدنه‌ی شیشه‌ای مشابهِ آیفون و قابلیت شارژ بی‌سیم نیز کار می‌کنند. گذشته از جذابیت بصری زبان طراحی جدید آیپد پرو، نباید از آسیب‌پذیری احتمالی دستگاه براثر ضخامت ۶٫۴ میلی‌متری‌اش چشم‌پوشی کرد.

طراحی سه ساله آیپد پرو کماکان جذاب، چشم‌گیر و مدرن است

برای دستگاه قابل‌حملی با نمایشگر بزرگ، قرارگیری کلیدها در محلی بهینه با دسترسی آسان اهمیت فراوانی دارد. خوشبختانه کلید‌های کنترل حجم صدا و On/Off آیپد پرو به‌ترتیب گوشه‌ی بالایی از لبه‌ی راست و گوشه‌ی سمت راست از لبه‌ی بالای دستگاه (در حالت عمودی) را اشغال کرده‌اند و مانند هر دستگاه اپلی دیگری، فشردن آن‌ها بازخورد لذت‌بخشی به‌همراه دارد. بدین‌ترتیب چه در حالت پرتره، چه در حالت افقی، دسترسی به کلیدها مشکل‌ساز نخواهد بود. لبه‌ی سمت راست آیپد پرو علاوه‌بر کلیدهای کنترل صدا، از اتصال مغناطیسی قلم اپل پنسل و درگاه سیم‌کارت (در نسخه‌ی LTE آیپد پرو) میزبانی می‌کند.

اسپیکرهای چهارکاناله‌ی آیپد پرو همانند گذشته، به‌صورت دوبه‌دو در لبه‌ی بالا و پایین آن قرار گرفته‌اند. متأسفانه نوع چینش اسپیکرها به‌گونه‌ای است که حین استفاده از تبلت در حالت افقی، روی دو اسپیکر با دست پوشیده می‌شود. مهندسان کوپرتینو پنج میکروفون را نیز با چینشی سه‌تایی و دو تکی به‌ترتیب در لبه‌ی بالای آیپد پرو، لبه‌ی سمت چپ و کنار دوربین اصلی آن جای داده‌اند تا در تشخیص صدای محیطی نیز عملکرد مناسبی داشته باشد.

بهای افزایش ظرفیت باتری و استفاده از نمایشگر جدید، سنگین‌تر و قطورتر شدن آیپد پرو است

استفاده از سطوح تخت و زوایای گونیایی در نمای پشتی محصول نیز ادامه دارد؛ جایی‌که دوربین دوگانه، ماژول سه‌بعدی LiDAR و فلش LED چهارگانه‌ای را درون شیشه‌ی مربعی‌شکل و برآمده‌ای، روی سطح خود دارد. برآمدگی مجموعه‌ی دوربین آیپد پرو ۲۰۲۱ ضخامت نسبتا زیادی دارد؛ اما به‌لطف ابعاد بزرگ تبلت، استفاده از آن روی میز مشکلی به‌وجود نمی‌آورد. در بخش میانی، سیب گازخورده‌ و براق اپل خودنمایی می‌کند و در نیمه‌ی پایینی نیز، می‌توان برند iPad و پین‌های اتصال کیبورد را مشاهده کرد.

ارگونومی طراحی مکعبی آیپد پرو، به‌اندازه‌ی طراحی انحنادار نسل‌های قدیمی نیست؛ اما زیبایی و جذابیت آن‌ها به‌حدی است که کاملا می‌توان از این موضوع چشم‌پوشی کرد و افت نسبی راحتی کار با آیپد را به‌دست فراموشی سپرد. هرچه بدنه‌ی فلزی iPad Pro 12.9 حس فوق‌العاده‌ای به‌‌ارمغان می‌آورد، وسعت و استعداد بسیار بالای نمایشگر در جذب چربی، لکه و اثر انگشت، تا حدود زیادی از خوشحالی‌مان می‌کاهد.

درست‌مانند نسل‌های گذشته، اپل آیپد پرو ۲۰۲۱ را نیز تنها در دو رنگ نقره‌ای و خاکستری روانه‌ی بازار می‌کند. درضمن همانند قبل، از گواهی IP برای مقاومت دربرابر آب و گردوغبار خبری نیست؛ بنابراین چنانچه جزو معدود افرادی هستید که توانایی مالی برای خرید این دستگاه گران‌قیمت را دارید، در نگه‌داری از آن باید دقت بسیاری به‌خرج دهید.

نمایشگر و اسپیکر آیپد پرو 2021

در شرایطی‌که مدل ۱۱ اینچی آیپد پرو ۲۰۲۱ درست‌مانند نسل گذشته از پنل ۱۶۶۸ × ۲۳۸۸ پیکسلی با نام تجاری Liquid Retina بهره می‌برد، مدل ۱۲٫۹ اینچی و ۲۰۴۸ × ۲۷۳۲ پیکسلی با پنل Liquid Retina XDR-اش یکی از کلیدی‌ترین تفاوت‌های نسل جدید را با مدل‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ رقم می‌زند. هر دو نمایشگر از پنل‌های IPS LCD استفاده می‌کنند؛ اما تفاوت آن‌ها به فناوری به‌کاررفته برای تولید نور پس‌زمینه‌ی پنل‌هایشان بازمی‌گردد.

مدل ۱۲٫۹ اینچی آیپد پرو ۲۰۲۱ به‌صورت دقیق از ۱۰۳۸۴ چراغ LED بسیار کوچک (۱۲۰ برابر کوچک‌تر از نمونه‌های به‌کاررفته در آیپد پرو ۱۱ اینچی) در قالب ۲۵۹۶ منطقه‌ی چهارتایی Mini-LED برای روشن‌کردن بخش‌های مختلف تصویر استفاده می‌کند؛ درحالی‌که نمایشگر ۵۰۰۰ دلاری Pro Display XDR تنها از ۵۷۶ منطقه‌ی نوردهی بهره می‌برد. مناطق یادشده بسته به محتوای در حال پخش، روشنایی را برای دستیابی به کنتراست بسیار بالا و رنگ مشکی عمیق تغییر می‌دهند، این راهکار تاریک‌سازی منطقه‌ای (Local Dimming) نامیده می‌شود و روی کاغذ در ترکیب با چراغ‌های Mini LED می‌تواند تصاویری هم‌سطح پنل‌های OLED را بدون مواجهه با مشکلاتی همچون Burn-in‌ به‌ارمغان آورد.

جادوی Mini-LED با محتوای HDR نمایان می‌شود؛ روشنایی ۱۵۰۰ نیتی، کنتراست فوق‌العاده و مشکی عمیق

اپل با نمایشگر Liquid Retina XDR، روشنایی تمام‌صفحه‌ی ۱۰۰۰ نیتی، روشنایی بیشینه‌ی ۱۶۰۰ نیتی در محتوای HDR و نسبت کنتراست ۱٫۰۰۰٫۰۰۰:۱ را وعده می‌دهد. براساس در  بررسی آیپد پرو 2021 ، حداکثر روشنایی نمایشگر حین پخش محتوای SDR مقدار ۵۶۱ نیت و حین پخش محتوای HDR10 برابر با ۱۵۱۷ نیت به‌دست آمد که عدد فوق‌العاده‌ای است. ما روشنایی رنگ مشکی را با دقت ۰٫۰۱ نیتی ابزار نورسنج زومیت معادل صفر نیست به‌دست آوردیم که نشان از مشکی عمیق و کنتراست عالی تصویر دارد، از سوی دیگر حداقل روشنایی ۱٫۶۶ نیتی نیز می‌گوید که آیپد پرو در تاریکی نیز همراه خوبی برای کاربر خواهد بود.  

گذشته از شگفت‌انگیز بودن فناوری Mini-LED، چنانچه فرایند کنترل نوردهی به‌صورت دقیق انجام نشود، پدیده‌ای به‌نام Blooming Effect رخ می‌دهد؛ بدین مفهوم که حین نمایش سوژه‌ای روشن با پس‌زمینه‌ی تیره، نوردهی آن بخش، باعث نشت نور به نواحی مجاور و ایجاد هاله می‌شود. این شرایط روی صفحات تلویزیون به‌ندرت به‌چشم می‌آید؛ اما در مورد دستگاهی همچون آیپد چنین نیست؛ به‌عنوان مثال مطالعه‌ی کتاب الکترونیکی با پس‌زمینه‌ی مشکی و متن سفید را در نظر بگیرید.

بررسی آیپد پرو 2021  نشان می‌دهد که مهندسان کوپرتینو در مهندسی نوردهی نمایشگر Liquid Retina DXR عملکرد بی‌نقصی نداشته‌اند؛ چرا‌که آثاری از پدیده‌ی Blooming حین نمایش محتوایی با کنتراست بسیار زیاد مشاهده می‌شود، این وضعیت در محیط‌های تاریک بیشتر به‌چشم می‌آید؛ بنابراین چنانچه مثل ما نکته‌سنج هستید و بروز Blooming آزارتان می‌دهد، توصیه می‌کنیم که از خرید نسل کنونی پرهیز کنید و در انتظار مدل بعدی آیپد پرو باشید.

صفحه‌نمایش ۱۲٫۹ اینچی آیپد پرو ۸۵٫۴ درصد از بخش جلویی تبلت را دراختیار دارد و باتوجه‌به نسبت ۴:۳ خود مساحت زیادی را ارائه می‌کند؛ همان‌طور که بارها اشاره کردیم این نسبت تصویر شاید بهترین گزینه برای دیدن ویدئو نباشد؛ اما برای طیف وسیعی از کاربری‌ها از جمله طراحی، کتاب‌خوانی، وب‌گردی و ... عالی و مناسب خواهد بود. رزولوشن ۲۷۳۲ در ۲۰۴۸ پیکسل با تراکم ۲۶۴ پیکسل‌براینچ در کاربری‌های تبلت کاملا کافی است و آیپد پرو ۱۲٫۹ اینچی تصاویر بسیار شارپی را به‌نمایش می‌گذارد. آیپد پرو به‌لطف فناوری Mini-LED از نظر زاویه‌ی دید نیز در ردیف بهترین‌ها قرار می‌گیرد.

مشکل ایجاد هاله نور در تصاویر با کنتراست بالا و محیط‌های تاریک بیشتر به‌چشم می‌آید

اپل هنوز قابلیت ProMotion برای به‌روزرسانی تصویر با نرخ ۱۲۰ هرتزی حسی را با هر دو مدل ۱۲٫۹ و ۱۱ اینچی آیپد پرو 2021 ارائه می‌دهد. تبلت‌های گران‌قیمت اپل به‌صورت خودکار و بدون دخالت کاربر، فرکانس به‌روزرسانی تصویر را بین ۲۴، ۴۸ و ۱۲۰ هرتز تغییر می‌دهند و همین موضوع باعث می‌شود تا دستگاه با مصرف معقول باتری، تجربه‌ی کاربری لذت‌بخش و فوق‌العاده نرم و روانی را حین جابه‌جایی بین محیط‌های مختلف نرم‌افزار یا وب‌گردی دراختیار کاربر قرار دهد.

برخلاف دستگاه‌های اندرویدی یا ویندوزی، اپل اجازه‌ی تغییر فضای رنگی نمایشگر آیفون یا آیپد را به کاربر نمی‌دهد و فرایند انتخاب فضای رنگی به‌صورت خودکار باتوجه‌به محتوا انجام می‌شود؛ به همین دلیل ما قادر به راستی‌آزمایی ادعای اپل مبنی‌بر پشتیبانی آیپد پرو از فضای رنگی گسترده‌ی DCI P3 نبودیم؛ بنابراین ناچاریم بدون بررسی، روی درستی صحبت اپل حساب کنیم. آزمایش‌های نشان می‌دهند که نمایشگر آیپد پرو 2021 پوشش کامل و فوق‌العاده دقیقی از فضای رنگی sRGB دارد و دمای ۶۶۶۷ کلوینی رنگ سفید نیز به حالت آرمانی و متعادل ۶۵۰۰ کلوین بسیار نزدیک است.

آیپد پرو 2021 همانند نسل‌های گذشته از چهار اسپیکر شامل دو توییتر و دو ووفر بهره می‌برد که به‌صورت دوبه‌دو در دو طرف دستگاه قرار گرفته‌اند. تبلت جدید اپل بسته به حالتی که دستگاه را دردست می‌گیرید، به‌صورت خودکار کانال‌های استریو را جابه‌جا می‌کند تا بدین‌ترتیب، کانال‌های چپ و راست صدای استریو به‌درستی پخش شود.

همان‌طورکه از دستگاهی با برند اپل انتظار می‌رود، آیپد پرو جدید خروجی صدای شگفت‌انگیز و فوق‌العاده‌ای دارد. حداکثر حجم صدای خروجی برای محصولی در ابعاد آیپد بسیار مناسب است و به‌راحتی می‌تواند فضای اتاقی کوچک را پوشش دهد. علاوه‌بر ویژگی‌های یادشده، حتی در بیشترین حجم صدا نیز نمی‌توان اثری از اعوجاج یا نویز در صدای خروجی یافت.

آیپد پرو با صفحه Mini-LED و اسپیکرهای چهارگانه، ابزاری بی‌نظیر برای تماشای فیلم است

کاربران آیپد پرو با نسل سوم دستگاه از نعمت جک هدفون بی‌بهره شدند و این وضعیت در نسل پنجم نیز ادامه دارد؛ بدین‌ترتیب راهکاری جز استفاده از دانگل جک ۳٫۵ میلی‌متری به USB-C یا هدفون‌های بلوتوث دردسترس نخواهد بود. معتقدیم وجود جک ۳٫۵ میلی‌متری برای دستگاهی که با عنوان «جایگزینی برای لپ‌تاپ‌ها» از آن یاد می‌شود، بسیار ضروری است؛ به‌ویژه آنکه علاقه‌مندان موسیقی و آهنگ‌سازها ازجمله مخاطبان بالقوه‌ی آیپد پرو به‌شمار می‌آیند.

دوربین و Face ID آیپد پرو 2021

مجموعه‌ی دوربین‌های پشتی آیپد پرو 2021 هیچ تفاوتی با نسل گذشته ندارد؛ ماژول ۱۲ مگاپیکسلی با حسگر 1/3 اینچی، پیکسل‌های ۱٫۲۲ میکرومتری و لنز f/1.8 به‌‌همراه فوکوس خودکار تشخیص فاز و ماژول ۱۰ مگاپیکسلی اولتراواید با لنز f/2.4 و میدان دید ۱۲۵ درجه‌ای، دوربین دوگانه‌ی آیپد پرو را تشکیل می‌دهند. تبلت گران‌قیمت اپل قابلیت فیلم‌برداری 4K با نرخ ۶۰ فریم‌برثانیه و صحنه‌‌آهسته‌ی 1080p با نرخ ۲۴۰ فریم‌برثانیه‌ای را نیز دراختیار کاربر می‌گذارد.

بی‌شک عکاسی با یک تبلت ۱۲٫۹ اینچی و ۶۸۲ گرمی تجربه‌ی چندان لذت‌بخش یا رایجی نیست؛ اما آیپد پرو برای مواقع ضروری عکس‌های کاملا رضایت‌بخشی تولید می‌کند. کیفیت عکس‌های آیپد پرو ۲۰۲۱ به‌پای بهترین‌های دنیای گوشی هوشمند نمی‌رسد؛ اما در مواردی همچون عکاسی از اسناد بسیار بهتر از سرفیس پرو ۷ عمل می‌کند. 

دوربین سلفی آیپد پرو ۲۰۲۱ درمقایسه‌با نسل گذشته تغییرات عمیقی تجربه می‌کند؛ این دوربین اکنون از حسگر ۱۲ مگاپیکسلی با لنز f/2.4 و میدان دید بسیار عریض ۱۲۲ درجه بهره می‌برد. تبلت جدید اپل از میدان دید وسیع دوربین سلفی را در قابلیتی موسوم به Center Stage حین تماس‌های ویدئویی استفاده می‌کند. قابلیت جدید آیپد پرو، با بزرگ‌نمایی و تعقیب چهره‌ی فرد، او را همواره در میانه‌ی تصویر نگه می‌دارد. Center Stage‌ در تمام اپ‌های تماس تصویری کار می‌کند؛ اما نمی‌توان از آن در اپ دوربین استفاده کرد.

متأسفانه دوربین سلفی کماکان در سمت چپ نمایشگر (در حالت افقی) قرار دارد و به‌همین دلیل کاربر در تماس‌های تصویری همواره به گوشه‌ی سمت چپ تصویر خیره می‌ماند. دوربین سلفی به‌لطف فناوری TrueDepth امکان ثبت عکس‌هایی با افکت بوکه را نیز برای کاربر فراهم می‌سازد. خروجی عکس‌های این دوربین در وضعیت نوری مناسب، برای یک تبلت در سطح معقولی ارزیابی می‌شود. دوربین جلو در وضعیت نوری ضعیف از نمایشگر به‌عنوان فلش استفاده می‌کند.

اپل با آیپد پرو ۲۰۱۸ سیستم تشخیص چهره‌ی Face ID را نیز وارد دنیای تبلت‌های حرفه‌ای خود کرد. ماژول فیس‌آیدی و سازوکار آن با آنچه پیش‌از‌این در آیفون‌ تجربه کردیم، تفاوت چندانی ندارد و از فرایند مشابهی برای شناسایی چهره‌ی شخص ازطریق تاباندن پرتوهای مادون‌قرمز و بازکردن قفل دستگاه استفاده می‌کند؛ البته آیپد پرو برخلاف آیفون، امکان شناسایی چهره‌ی کاربر در هر دو جهت‌گیری افقی و عمودی را نیز دارد. متأسفانه حین استفاده از تبلت در حالت افقی، انگشت شست کاربر روی حسگرها را می‌پوشاند؛ بنابراین، دستگاه از کاربر می‌خواهد برای احراز هویت، انگشتش را از روی دوربین بردارد.

ماژول سه‌بعدی LiDAR یکی از وجوه تمایز اصلی آیپد پرو ۲۰۲۰ با نسل پیشین بود که اکنون در مدل‌های ۲۰۲۱ نیز به‌کاررفته است؛ ماژولی که به‌کمک پرتاب آرایه‌ای از پرتوها به‌سمت سوژه، فاصله‌ی دستگاه را با آن می‌سنجد. اپل با اضافه‌کردن LiDAR‌ به آیپد پرو سعی دارد دقت و سرعت پیاده‌سازی جلوه‌های واقعیت افزوده را افزایش دهد. پیش‌تر دستگاه‌های اپل برای پیاده‌سازی این جلوه‌ها از تحلیل داده‌های حاصل از دوربین به‌کمک هوش مصنوعی کمک می‌گرفت. نتیجه‌ی به‌کارگیری چنین راهکاری، افزایش مصرف باتری و کاهش دقت به‌ویژه در محیط‌های تاریک و سوژه‌هایی با رنگ یکسان با پس‌زمینه خواهد بود.

به‌کمک ماژول LiDAR آیپد پرو به‌طرز محسوسی در اپ‌هایی همچون Measure یا بازی Angry Birds، سطوح را سریع‌تر و دقیق‌تر تشخیص می‌دهد؛ هرچند که کماکان در محیط‌های تاریک دقیق نیست. ناگفته نماند که تبلت اپل از ماژول قدرتمند LiDAR خود برای ثبت عکس‌های پرتره نیز کمک نمی‌گیرد و دوربین پشتی قابلیت ثبت چنین عکس‌هایی را ندارد! در هر صورت به‌نظر می‌رسد که ماژول LiDAR در استراتژی آینده‌ی اپل برای واقعیت افزوده، نقشی پررنگ خواهد داشت.

نرم‌افزار و رابط کاربری آیپد پرو 2021

آیپد پرو ۲۰۲۱ به‌صورت پیش‌فرض با سیستم‌عامل iPadOS 14.5.1 به‌فروش می‌رسد؛ اما در مدتی که تبلت را برای بررسی دراختیار داشتیم، به نسخه‌ی iPadOS 14.6 ارتقا یافت که درمقایسه‌با نسخه‌ی قبلی پشتیبانی از قابلیت اشتراک‌گذاری اپل کارت، سرویس اشتراکی Podcasts و Apple Music Lossless را به سیستم‌عامل آیپد اضافه می‌کند.

اپل برای پررنگ‌تر کردن مرز میان آیفون و آیپد، سال گذشته ‌هم‌زمان با iOS 13، نسخه‌ای ارتقا‌یافته از سیستم‌عامل موبایلش را با نام iPadOS معرفی کرد؛ نسخه‌ای که به‌لطف قابلیت‌هایی همچون چندوظیفگی بهبودیافته، مدیریت فایل با قابلیت پشتیبانی از حافظه‌های جانبی و اتصال به سیستم‌های اشتراک‌گذاری، وب‌گردی در کلاس دسکتاپ و پشتیبانی از ترک‌پد (با به‌روزرسانی iPadOS 13.4) هویت‌ مستقل‌تری به آیپد می‌بخشد. 

اپل در ادامه‌ی تلاش‌ها برای تفکیک هرچه بهتر تجربه‌ی آیپد و آیفون و افزایش بهره‌وری در تبلت‌هایش، سال گذشته طی رویداد WWDC 2020 نسخه‌ی iPadOS 14 را برای تبلت‌هایش معرفی کرد.

شاید بتوان مهم‌ترین ویژگی اختصاصی iPadOS 14 را Scribble یا تبدیل دستخط به متن دانست. به‌موجب این قابلیت می‌توان در بخش‌های مگختلف رابط کاربری سیستم‌عامل همچون مرورگر سافاری یا نوار جست‌وجو از Apple Pencil‌ برای نوشتن استفاده کرد. امکان انتخاب بخشی از دست‌نوشته یا پاک‌کردن آن با ژست‌های حرکتی قلم وجود دارد. قابلیت‌های قلم‌محور iPadOS 14 تنها به تبدیل دست‌خط به متن محدود نمی‌شود؛ نسخه‌ی جدید سیستم‌عامل آیپد می‌تواند شماره‌تلفن، آدرس، لینک یا آدرس ایمیل را دست‌نوشته‌های کاربر تشخیص دهد و آن‌ها را به لینک‌های کلیک‌پذیر تبدیل سازد؛ تشخیص اَشکال، ویژگی دیگری است که به‌موجب آن می‌توان مثلا پس از ترسیم یک دایره و سپس کمی مکث، آن را به یک دایره‌ی بی‌نقص بدل کرد.

iPadOS در برابر M1؛ ماراتن نابرابر با برتری چشم‌گیر تراشه‌ اپل

نوار جست‌وجوی مشابه مک و جمع‌‌وجور شدن رابط کاربری سیری و تلفن، ویژگی مهم دیگر iPadOS 14 به‌شمار می‌آید؛ بدین‌ترتیب وقتی تماسی دریافت می‌کنید یا سوالی از سیری می‌پرسید، کل صفحه‌ به اشغال اپلیکیشن‌های Phone و Siri درنمی‌آید و در عوض به‌ترتیب نوار کوچکی در لبه‌ی نمایشگر یا آیکون پویایی در گوشه‌ی سمت راست نمایشگر پدیدار می‌شود.

به‌روزرسانی تعدادی از اپ‌های پیش‌فرض مانند Photos، Music، Files، Notes و تقویم با ظاهری جدید، یکی دیگر از تغییرات iPadOS‌ است. توسعه‌دهندگان اپل با اضافه‌کردن Sidebar (نوار ناوبری عمودی کناری) به اپلیکیشن‌های یادشده، علاوه‌بر آنکه حس‌وحالی شبیه به macOS به آن‌ها داده‌اند، امکان جابه‌جایی راحت‌تر بین بخش‌های مختلف این اپلیکیشن‌ها را نیز فراهم ساخته‌اند.

سیستم‌عامل iPadOS 14 با وجود پیشرفت‌های متعدد، کماکان می‌توان به نقصان‌هایی اشاره کرد که از کیفیت تجربه‌ی کاربری دستگاهی حرفه‌ای و گران‌قیمت همچون آیپد پرو می‌کاهد.

فقدان نوار پیشرفت برای آگاهی از وضعیت انتقال فایل‌های حجیم و پشتیبانی از فرمت NTFS حافظه‌های اکسترنال در اپلیکیشن Files

فقدان قابلیت دیدن کد منبع صفحات و ویرایش آن‌ها در مرورگر Safari که برای  افرادی نظیر توسعه‌دهندگان وب بسیار ضروری است.

iPadOS در عموم مواقع کماکان اجازه‌ی میرور کردن نمایشگر آیپد روی نمایشگر دوم را می‌‌دهد و نمی‌توان از قابلیت‌هایی مشابه سیستم‌های عامل دسکتاپ نظیر Duplicate یا Extend کردن محتوا روی نمایشگر دوم بهره برد.

فقدان قابلیت ایجاد پروفایل کاربری برای استفاده‌ی اشتراکی از آیپد

اپل با iPadOS 15 که پاییز امسال به‌صورت عمومی در دسترس کاربران قرار می‌گیرد، تغییرات چشم‌گیری در قابلیت چندوظیفگی ایجاد کرده است؛ به‌عنوان مثال با iPadOS 15 می‌توان از طریق بخش جدیدی به‌نام Shelf، تمام پنجره‌های باز از هر اپلیکیشن را مشاهده کرد یا ساده‌تر از گذشته، بین اپ‌های مختلف را کنار هم اجرا کرد. از سوی دیگر ظاهرا مهندسان کوپرتینو بالاخره قابلیت موردانتظار نوار پیشرفت انتقال فایل و پشتیبانی از فرمت NTFS‌ را نیز به نسخه‌ی جدید سیستم‌عامل آیپد اضافه کرده‌اند. به‌نظر می‌رسد که iPadOS 15 بخشی از نارضایتی‌هایمان از آیپد پرو را مرتفع می‌سازد.

سخت‌افزار، تجربه بازی و باتری آیپد پرو 2021

مک‌بوک پرو، مک‌بوک ایر، مک مینی، آیمک؛ حال نوبت به آیپد پرو رسیده است تا از تراشه‌ی محبوب و توانمند M1‌ قدرت بگیرد. در چند سال اخیر همواره عادت داشته‌ایم که سخت‌افزار آیپد پرو را فرسخ‌ها جلوتر از نرم‌افزار آن ببینیم؛ اما تراشه‌ی M1 فاصله‌ی بین سخت‌افزار و نرم‌افزار آیپد پرو را به‌اوج خود می‌رساند؛ به‌ویژه که پیش‌تر با بررسی مک بوک پرو M1 از قدرت پردازشی تراشه‌ی اختصاصی اپل آگاهی یافته‌ایم. در هر صورت تجربه‌ی سیستم‌عاملی همچون iPadOS با تراشه‌ای که به کامپیوتر رومیزی ۲۴ اینچی اپل نیز قدرت می‌بخشد، جالب توجه خواهد بود.

 تراشه‌ی M1 در کنار پردازنده‌ی مرکزی، گرافیک و پردازنده‌ی سیگنال تصویر، دو ماژول کنترلر تاندربولت و DRAM را نیز در بطن خود دارد؛ برهمین اساس آیپد پرو اکنون از پورت USB 4 با پهنای باند ۴۰ گیگابیت‌برثانیه بهره می‌برد و صدالبته اپل برای نخستین‌بار در تاریخ آیپد، در مورد مقدار رم تبلت‌هایش نیز صحبت می‌کند! مدل‌های ۱۲۸، ۲۵۶ و ۵۱۲ گیگابایتی آیپد پرو، ۸ گیگابایت رم و مدل‌های یک و ۲ ترابایتی آن، ۱۶ گیگابایت رم LPDDR4X-4266 دارند.

M1 نخستین تراشه‌ی ۵ نانومتری در دنیای کامپیوترهای شخصی به‌حساب می‌آید، از ۱۶ میلیارد ترانزیستور بهره می‌برد و براساس کالبدشکافی‌های TechInsights، بالغ‌بر ۳۷ درصد از A14، تراشه‌ی به‌کاررفته در آیفون ۱۲ بزرگ‌تر است. صرف‌نظر از ابعاد بزرگ‌تر، معماری و ساختار تراشه‌ی M1 شباهت‌های بسیاری با A14 دارد.

تراشه‌ی M1 ترکیب ۴ هسته‌ی قدرتمند Firestorm با فرکانس ۳٫۲ گیگاهرتز و ۴ هسته‌ی کم‌مصرف Icestorm با فرکانس ۲٫۰۶ گیگاهرتز را به‌عنوان CPU به‌کار می‌گیرد. هسته‌های Firestorm و Icestorm به‌ترتیب به ۱۲ و ۴ مگابایت کش اشتراکی L2 دسترسی دارند. در تراشه‌ی M1 خبری از کش L3 نیست؛ اما مجموعه‌ی ماژول‌ها به حدود ۱۲ مگابایت کش سطح سیستم نیز دسترسی دارند.

اپل می‌گوید M1 از سریع‌ترین گرافیک یکپارچه‌ی دنیا بهره می‌برد. عکس‌های TechInsights نشان می‌دهد که مساحت پردازنده‌ی گرافیکی ۲٫۱ برابر نمونه‌ی به‌کاررفته در A14 است و بخش زیادی از سطح تراشه‌ را در اختیار خود دارد. پردازنده‌ی گرافیکی M1 از ۸ هسته‌ی گرافیکی با توان محاسباتی ۲٫۶ ترافلاپس (۲٫۶ تریلیون عملیات‌برثانیه روی اعدادی با ممیز شناور FP32) بهره می‌برد و به‌گفته‌ی اپل از پسِ پردازش هم‌زمان ۲۴۵۷۶ ترد، رندر ۴۱ میلیارد پیکسل‌برثانیه و ۸۲ میلیارد بافت‌برثانیه برمی‌آید، این اعداد پردازنده‌ی گرافیکی M1 را فراتر از GTX 1650 Max-Q با توان طراحی حرارتی ۳۰ وات قرار می‌دهند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که پردازنده‌ی گرافیکی یکپارچه‌ی M1 در مجموع از ۱۰۲۴ واحد محاسبات منطقی (ALU)، بالغ‌بر ۶۴ واحد مدیریت بافت‌های گرافیکی (TMU) و ۳۲ پایپ‌لاین رندر خروجی گرافیکی (ROP) بهره می‌برد و فرکانس بیشینه‌ی آن به ۱۲۷۵ مگاهرتز می‌رسد. این پردازنده‌ی گرافیکی از ماژول رم DDR4-4266 یکپارچه با تراشه‌ی M1 به‌عنوان حافظه‌ی گرافیکی استفاده می‌کند.

اپل در مورد توان مصرفی تراشه‌‌ی M1 صحبت چندانی نمی‌کند؛ اما می‌گوید CPU و GPU به‌کاررفته در این تراشه می‌تواند به عملکرد «جدیدترین CPU و GPU یکپارچه‌ی دنیای PC» به‌ترتیب با مصرف یک‌چهارم و یک‌سوم توان موردنیاز آن‌ها دست یابد. بررسی مک‌بوک پرو  نشان می‌دهد که توان مصرفی CPU و GPU تراشه‌ی M1 به‌ترتیب به حدود ۱۶ و ۱۰ وات می‌رسد.

اپل می‌گوید به‌لطف تراشه‌ی M1، آیپد پرو ۲۰۲۱ درمقایسه‌با نسل گذشته در پردازش‌های CPU و GPU-محور، بالغ‌بر ۵۰ درصد بهتر عمل می‌کند. بررسی آیپد پرو  نیز تا حدود زیادی درستی ادعای اپل را نشان می‌دهد. براساس بررسی‌های ما، آیپد پرو بیش از ۵۰ درصد در پردازش‌های تک‌هسته و چندهسته‌ای CPU-محور و بالغ‌بر ۵۵ درصد در پردازش‌های گرافیکی، بهتر از آیپد پرو ۲۰۲۰ ظاهر می‌شود.

صرف‌نظر از اعداد و ارقام شگفت‌انگیزی که در بنچمارک‌ها به‌دست آوردیم، در شرایط کنونی، تفاوت فاحشی بین عملکرد آیپد پرو ۲۰۲۱ و مدل ۲۰۲۰ در کاربری‌های دنیای واقعی وجود ندارد. ما برای بررسی عملکرد تبلت جدید اپل، دو اپلیکیشن Luma Fusion و Procreate را به‌همراه بازی‌های PUBG Mobile و Genshin Impact مدنظر قرار دادیم.

تراشه M1، قدرت پردازشی آیپد پرو را از زمین به آسمان می‌رساند!

اپلیکیشن طراحی Procreate در ابعاد A2 با DPI‌ برابر با ۳۰۰، روی آیپد پرو ۲۰۲۱ اجازه‌ی ایجاد ۲۰ لایه را می‌دهد؛ اما با همین تنظیمات، روی آیپد پرو ۲۰۲۰ امکان ایجاد ۱۵ لایه را خواهید داشت. اپلیکیشن تدوین Luma Fusion از ویدئوی معیار ۹۰ ثانیه‌ای  با وضوح 4K، بیت‌ریت ۱۵۰ مگابیت‌برثانیه، نرخ ۶۰ فریم‌برثانیه و کدک HVEC روی آیپد پرو ۲۰۲۱ ظرف یک دقیقه و ۴۰ ثانیه خروجی گرفت؛ درحالی‌که آیپد پرو ۲۰۲۰ این کار را ۷ ثانیه دیرتر و ظرف یک دقیقه و ۴۷ ثانیه انجام داد.

متأسفانه ما در جریان بررسی آیپد پرو 2021، مدل ۱۱ اینچی نسل قبل را برای مقایسه در اختیار داشتیم؛ بنابراین تفاوت وضوح نمایشگر دو دستگاه (تعداد پیکسل‌های نمایشگر آیپد پرو ۱۲٫۹ اینچی ۴۰ درصد بیشتر است) باعث می‌شود تا مقایسه‌ی مستقیم عملکرد آن‌ها در اجرای بازی‌ها چندان منطقی نباشد؛ اما در هر صورت عملکرد هر دو دستگاه را در اختیارتان قرار می‌دهیم.

آیپد پرو ۱۲ اینچی ۲۰۲۱ و آیپد پرو ۱۱ اینچی ۲۰۲۰ در اجرای بازی‌ها عملکرد کم‌وبیش یکسانی را به‌نمایش گذاشتند. هر دو دستگاه بازی PUBG را در تنظیمات Ultra HD با نرخ حدودی ۴۰ فریم‌برثانیه اجرا می‌کنند؛ اما در تنظیمات گرافیکی Smooth با وجود پشتیبانی بازی از نرخ ۹۰ فریم‌برثانیه، هیچ‌یک از دو تبلت اپل از نرخ ۶۰ فریم‌برثانیه فراتر نمی‌روند؛ بنابراین احتمالا اپل، در بازی‌ها نرخ نوسازی صفحه‌نمایش آیپد پرو را روی ۶۰ هرتز قفل می‌کند.

آیپد پرو ۲۰۲۱ و ۲۰۲۰ در بازی سنگین Genshin Impact بالاترین تنظیمات گرافیکی بازی را با نرخ حدودی ۶۰ فریم‌برثانیه دراختیارتان قرار می‌دهند؛ اما در طول بازی‌ها به‌خصوص در لحظات پرتحرک‌تر مثل مبارزه‌ها یا Cut-Scene-ها، نرخ فریم بازی به‌خصوص در دستگاه جدیدتر، افت‌های نسبتا شدیدی را تجربه می‌کند.

پیش‌تر در بررسی مک بوک پرو M1 شاهد پایداری عملکرد کم‌نظیر تراشه‌ی اختصاصی اپل بودیم؛ اما از آنجا که در بدنه‌ی باریک و ۶٫۲ میلی‌متری آیپد پرو، از سیستم خنک‌کننده‌ی فعال (فن) خبری نیست، مشاهده‌ی وضعیت عملکردی این دستگاه در بارهای پردازشی مداوم جالب‌توجه خواهد بود.

مطابق‌انتظار، آیپد پرو ۲۰۲۱ پس‌از حدود ۳ یا ۴ دقیقه، برای حفظ تعادل دمای بدنه، سطح عملکرد تراشه‌ی M1 را کاهش می‌دهد. ن آیپد پرو ۲۰۲۱ در نهایت پس از افتی ۲۵ درصدی در عملکرد، آزمون استرس را به پایان می‌رساند؛ اما توجه داشته باشید که قدرت پردازشی آیپد پرو M1 پس از افت ۲۵ درصدی، به‌سطح ابتدایی آیپد پرو ۲۰۲۰ با تراشه‌ی A12Z می‌رسد. در این آزمون عملکرد آیپد پرو نسل قبل، بیش از ۵۰ درصد افت می‌کند.

ما دمای بدنه‌ی آیپد پرو ۲۰۲۱ را در جریان آزمون استرس، ۴۰ درجه‌ی سلسیوس اندازه‌گیری کردیم که به‌نسبتِ سطح عملکرد این دستگاه دمای چندان بالایی به‌نظر نمی‌رسد.

توان مصرفی ۱۰ هزار Mini-LED به‌کاررفته در نمایشگر آیپد پرو ۱۲٫۹ اینچی، تراشه‌ی بسیار قدرتمند M1 و مودم 5G، نگرانی‌ها درباره‌ی شارژدهی نسل ۲۰۲۱ آیپد پرو را افزایش می‌دهد؛ اما اپل ظرفیت باتری مدل ۱۲٫۹ اینچی را از ۳۶٫۵۹ به ۴۰٫۸۸ وات‌ساعت افزایش داده است و می‌گوید کلیه‌ی مدل‌های آیپد پرو ۲۰۲۱ شامل نسخه‌های ۱۲٫۹ و ۱۱ اینچی، می‌توانند برای ۱۰ ساعت وب‌گردی با اتصال Wi-Fi یا استریم ویدئو کاربر را همراهی کنند.

جمع‌بندی و مقایسه آیپد پرو 2021 با نسل‌های قبلی

۵۰ درصد عملکرد بهتر پردازنده، ۵۵ درصد عملکرد سریع‌تر در پردازش‌های گرافیکی، ۳۰ درصد رم بیشتر در مدل پایه، بیش‌از ۵۰ درصد روشنایی بیشتر نمایشگر با کنتراست عالی، مشکی عمیق و رنگ‌های بسیار دقیق؛ آیپد پرو ۱۲٫۹ اینچی پیشرفت سخت‌افزاری فوق‌العاده‌ای را درمقایسه‌با نسل گذشته تجربه می‌کند و با اختلافی فاحش تمام رقبا را از پیش‌رو برمی‌دارد؛ اما واقعیت آن است که حتی به کاربران آیپد پرو ۲۰۱۸ نیز نمی‌توان با قاطعیت، ارتقا به نسل جدید را پیشنهاد کرد؛ چراکه بین آیپد پرو ۲۰۲۱ و ۲۰۱۸ نمی‌توان تفاوت محسوسی را در کاربری‌های کنونی آیپد متوجه شد، هر دو دستگاه بسیار سریع و روان هستند.

بی‌شک آیپد پرو ۲۰۲۱ ضعف‌هایی نیز دارد؛ نمایشگر Liquid Retina XDR در مدل ۲۰۲۱ مشکلاتی در زمینه‌ی کنترل نوردهی دارد و حین نمایش تصاویر روشن با پس‌زمینه‌ی تیره، هاله‌ای را اطراف تصویر ایجاد می‌کند، این مشکل در محیط‌های تاریک و در مواردی همچون مطالعه‌ی کتاب‌های الکترونیکی با متن سفید و پس‌زمینه‌ی مشکی، بیشتر به‌چشم می‌آید. از سوی دیگر نمایشگر مدل ۱۱ اینچی تفاوتی با نسل گذشته ندارد؛ بنابراین چنانچه یکی از دو نسل ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ را دراختیار دارید، ارتقاء به مدل‌های جدید را چندان توصیه نمی‌کنیم؛ اما ارتقاء مدل‌های قدیمی‌تر به آیپد پرو ۱۱ اینچی ۲۰۲۱ منطقی به‌نظر می‌رسد.

برخلاف پیش‌بینی‌ها، متأسفانه اپل در رویداد WWDC 2021، اپل در مورد انتشار نرم‌افزارهای حرفه‌ای XCode (محیط برنامه‌نویسی)، Final Cut Pro (تدوین ویدئو) و Logic Pro‌ (تدوین موسیقی) برای آیپد صحبتی به‌میان نیاورد؛ درحالی‌که انتشار این نرم‌افزارها خرید آیپد پرو ۲۰۲۱ یا ارتقاء به آن را بیش‌از پیش برای کاربران حرفه‌ای‌تر توجیه کند؛ به‌ویژه که اکنون با آمدن تراشه‌ی M1، هسته‌ی مک‌بوک و آیپد پرو بیش‌از هر زمان دیگری به یکدیگر نزدیک شده‌اند.